Dit interview vond vlak voor de nieuwe sluiting van de scholen in december plaats.

Emilie van den Bos (53) werkt al 33 jaar als (directie)secretaresse. Sinds 2016 is ze directiesecretaresse bij het Kaj Munk College in Hoofddorp, een middelbare school voor mavo, havo en vwo. “Ik probeer de schoolleiding – de rector en de teamleiders – zo goed mogelijk te ondersteunen in hun dagelijkse werkzaamheden”, schrijft Emilie in een mail aan Management Support. “Mijn takenpakket is heel divers: van agendabeheer en notuleren tot het onderhouden van de website (WordPress) en het verzorgen van de digitale nieuwsbrief voor ouders (Mailblue).”

Emilie mailt ons omdat ze zich zorgen maakt en haar ervaringen in de coronacrisis wil delen. Nederlandse scholen zijn momenteel geopend en ook die van haar zet alle zeilen bij om een veilige omgeving te creëren voor leerlingen en personeel. Toch zijn docenten er niet gerust op en hollen leerlingen, na de sluiting van de school in het voorjaar, achter de feiten aan.

Aan de telefoon licht Emilie haar zorgen toe en vertelt ze welke invloed de coronacrisis heeft op haar eigen werk in het onderwijs.

Emilie van den Bos

De mondkapjesplicht per 1 december geldt ook op scholen. Gaat dat goed bij jullie?

“Wij zijn op 20 november al gestart met het verplichten van mondkapjes. We zijn een grote school met meer dan 1.600 leerlingen. Er is behoorlijk wat vrees onder docenten voor besmetting door een van de vele jongeren die ze voor zich krijgen. De meeste ouders hebben begrip voor de maatregelen, ook nu weer, maar er is ook een groep die meteen in de pen klimt. Pagina’s lange brieven sturen ze naar de schoolleiding, daar sta je echt van te kijken. Het beantwoorden daarvan is al een hele klus.

“Er zijn natuurlijk uitzonderingen voor leerlingen met een medische aandoening. Maar je hebt ook notoire weigeraars, onder zowel de ouders als de kinderen. We blijven iedereen rustig aanspreken en willen ook niet straffen, maar bij aanhoudende weigering gaan we een leerling wel verplichten tot thuisonderwijs. Alle lessen worden gestreamd en zijn dus vanuit huis te volgen.”

Zijn er ook leerlingen die juist uit voorzorg liever thuisonderwijs volgen?

“We hebben dagelijks wel een of meerdere leerlingen die in quarantaine moeten. Dat is dan dus omdat ze zelf klachten hebben of vanwege iemand uit hun omgeving. Voor zover ik weet zit niemand geheel uit eigen beweging thuis.”

Jij begrijpt de zorgen van de docenten, maar maakt je zelf vooral zorgen om de leerlingen.

“Ja. In de eerste golf moest iedereen thuis lessen volgen en heeft een deel van de leerlingen een achterstand opgelopen. Uit onderzoek blijkt dat klassikaal onderwijs betere resultaten oplevert. De overheid heeft subsidies beschikbaar gesteld voor het wegwerken van leerachterstanden en uit een inventarisatie bleek dat veel van onze leerlingen daar behoefte aan hadden. Gelukkig hebben we die subsidie ook gekregen.”

Hoe gaat het met de mentale gezondheid?

“We zien dat veel kinderen vereenzamen en contact missen. Ze zitten veel op internet, gamen veel, laten zich soms overtuigen door groeperingen als Viruswaanzin. Roken en drugsgebruik neemt toe, we zien meer depressies, en kinderen beschrijven het ook gewoon als een rottijd als je ernaar vraagt. Ik zie het ook thuis bij mijn eigen kinderen. Mijn jongste is 18 geworden, maar kan niet naar de kroeg. Het gaat veel over de kwetsbaren in de samenleving, maar jongeren hebben op sociaal gebied ook veel last van deze crisis.”

Ben jij betrokken bij overleg over schoolbeleid?

“Ik krijg in het wekelijkse schoolleidersoverleg veel mee van de maatregelen en protocollen. We moeten continu rekening houden met veranderende regels die in de nationale persconferenties worden bekendgemaakt. Mijn werk is natuurlijk ondersteunend, maar ik geef wel signalen door van afdelingen. Het is fijn om te merken dat de rector mijn mening ook op prijs stelt.”

Een groep bezorgde ouders stapt naar de rechter voor strengere regels: mondkapjes in de klas en anderhalve meter afstand. Wat vind je daarvan?

“Ik vind het ingewikkeld. Nederlandse scholen zijn niet gebouwd voor 1.600 leerlingen op anderhalve meter afstand. In het voorjaar gingen alle eindexamenleerlingen in april van school en hadden we veel meer lokalen tot onze beschikking. Nu zou ik niet weten hoe het moet passen als de rechter de ouders gelijk geeft. Dan worden het weer halve klassen, omgegooide roosters en veel thuisonderwijs.”

Wat doet dit met jouw werkgeluk?

“Op een school bruist het gelukkig wel altijd, dus dat heb ik mee. Tegenover mijn werkplek is een CKV-lokaal en het is heel leuk om de brugpiepertjes daar te zien keten. Het is vanwege de quarantaines wel rustiger op school, maar mijn takenpakket is nog net zo divers, dus mijn geluk daarin neemt niet af. Maar de sfeer eromheen… er is veel stress en je ziet veel korte lontjes, daar moet je mee kunnen omgaan. Ik ga in mijn pauze graag naar buiten met een collega en probeer zo mijn rust te pakken.”

Wat adviseer je collega-ondersteuners die in een stressvolle omgeving werken?

“Die rust is heel belangrijk. Ik zie het ook bij docenten, die nu direct na de lessen naar huis gaan om thuis te werken en om bij te tanken. Ik probeer zelf ook zo regelmatig mogelijk te leven, door op tijd naar bed te gaan en een paar keer per week te sporten. In wandel veel en let op mijn eten. Net als iedereen mis ik de contacten en de afspraken, maar op deze manier voel ik me fysiek ten minste goed. Ik heb mijn jeugd ook al gehad, ik heb genoeg gefeest. Voor jongeren is het nu heel moeilijk. Die lopen nu belangrijke levenservaring mis.

“Wat de organisatie betreft, is de digitaliseringsslag belangrijk, mocht die nog niet gemaakt zijn. Onze docenten waren niet allemaal even digitaal vaardig en vonden het spannend om ineens met onlinelessen en Microsoft Teams te werken, maar nu doen ze dat allemaal hartstikke goed. We hebben een paar toppers op de ict-afdeling die dit proces goed hebben begeleid.

“Probeer toch de verbinding met elkaar te vinden. Het wordt vaker gezegd, maar is niet te onderschatten. De beste remedie tegen eenzaamheid is om binnen de mogelijkheden toch even bij collega’s te zitten en te bespreken hoe het met iedereen gaat.”

Lees verder:

Hoe houd je moed erin voor 2021? Twee experts geven handvatten om regisseur van je eigen leven te worden.

Na een hartinfarct koos Cécile voor het secretaressevak: “Het geeft me energie.”

Digitale tools verlagen stress bij managers, minder bij ondersteuners.