Wat doe je met een veel te dominante collega, of iemand die stukken altijd incompleet aanlevert? Legt een authentieke leider zich neer bij irritant gedrag van anderen, of stelt hij duidelijke grenzen? “Authentiek leiderschap betekent dat je grenzen stelt”, zegt Gerda. “Dat betekent ook dat je je kwetsbaar durft op te stellen. Je durft te benoemen wat het gedrag van de ander met je doet. Tegen een dominante collega durf je bijvoorbeeld te zeggen: ‘Ik vind jouw toon erg dwingend. Dat komt op mij over alsof er weinig ruimte is voor mijn eigen manier. Het zou mij helpen als je het op een andere manier vraagt.’”

[intermezzo:1]

Het lastige aan dit soort situaties is dat je collega zijn gedrag waarschijnlijk niet meteen aanpast. “Dan is het goed dat je voor jezelf bepaalt waar jouw grens ligt”, zegt Gerda. “Gaat jouw collega over die grens heen? Dan zijn daar consequenties aan verbonden.” Dit betekent bijvoorbeeld dat je de incomplete stukken van jouw collega niet in behandeling neemt of dat je prioriteit geeft aan de verzoeken van collega’s die jou op een normale manier behandelen.

“Het is de kunst om daar niet te veel emotie bij te voelen”, zegt Gerda. “Je hoeft niet boos, verdrietig of gefrustreerd te zijn. Je hoeft jouw eigen gedrag ook niet als wraak te zien. Je kunt dit ook op een volwassen manier met elkaar oplossen als collega’s die gelijkwaardig aan elkaar zijn. Jouw collega is namelijk zelf verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. Je hebt hem daar al op aangesproken. Daarom hoef je je bijvoorbeeld niet schuldig te voelen als je zijn incomplete stukken niet in behandeling neemt. Iedereen heeft zijn eigen verantwoordelijkheid. En zodra hij zijn verantwoordelijkheid heeft genomen, kom jij weer jij weer in beeld en neem je de complete stukken in behandeling. Het is de kunst om dat ook op die manier zo te voelen.”

Ken jouw zwakke kanten

Om de juiste beslissingen te maken over wat je delegeert en wat je in eigen beheer houdt, is het belangrijk om je sterke en zwakke kanten te kennen. “We hebben vaak de neiging om te doen wat er van ons gevraagd wordt”, zegt Gerda. “Maar zijn dit wel de taken waar we echt goed in zijn? Of zijn er andere taken die beter bij ons passen?”

[intermezzo:2]

In de praktijk is het niet vanzelfsprekend dat iedereen zijn sterke en zwakke eigenschappen kent. “Veel mensen hebben meer kwaliteiten dan ze zelf denken”, zegt Gerda. “Dat komt omdat we onze kwaliteiten volstrekt normaal vinden. Onze kwaliteit is onze minimale norm. Maar dat betekent niet dat onze norm het gemiddelde is van de kwaliteit die iedereen kan leveren op dit vlak. Je komt erachter wat jouw kwaliteiten zijn door bijvoorbeeld feedback te vragen. Vraag aan je manager waar hij tevreden over is en wat beter zou kunnen. Met die kennis kun je proactief taken naar je toe trekken waar je goed in bent. En je kunt taken waar je niet goed in bent meer overlaten aan anderen. Dat is niet alleen goed voor jezelf. Je wordt daardoor ook een beter team, waarin je samen meer betekent voor de organisatie.”

Gerda noemt het bovendien krachtig om ook voor je zwakke eigenschappen uit te komen. “We willen natuurlijk allemaal perfect zijn”, zegt ze. “We willen niet dat anderen zien dat we ook zwakke punten hebben. Toch is het voor jezelf en voor je omgeving fijn dat je erkent dat je ook zwakke punten hebt. Dit betekent namelijk dat je geen excuses meer hoeft te bedenken. Je kunt gewoon zeggen: ‘Ik ben niet goed in spelling. Dus ik vind het fijn als je deze tekst even voor me doorleest, voordat ik hem verstuur.’ Deze instelling geeft rust. Je hoeft je namelijk niet dom te voelen. Iedereen heeft sterke en zwakke eigenschappen en je mag fouten maken. Dat hoort erbij.”

Serie over authentiek leiderschap

Wat kenmerkt een authentiek mens? Hoe herken je authentiek leiderschap? Lees alles in deze serie:

Hoe scoor jij op authentiek leiderschap?
Eerlijk zijn en opkomen voor jouw mening
Grenzen stellen en je zwakke kanten kennen (dit artikel)
Je eigen gedrag veranderen
Heftige emoties beteugelen
Nadenken over jouw missie

Wil je jezelf verder ontwikkelen? Kijk op het opleidingenplatform van Management Support eens naar trainingen als Authentiek leiderschap en Teamleider van het secretariaat.