De physician assistant kan het dreigend tekort aan huisartsen helpen oplossen, schreef het AD in maart. Afgekort als PA, niet te verwarren met de personal assistant, is de physician assistant een zorgprofessional die medische taken overneemt van een geneeskundig specialist. Physician assistants zijn bevoegd om medische diagnoses te stellen en zelfstandig patiënten te behandelen.

“Ziekenhuizen zetten de PA’s inmiddels graag in. Bij huisartsen ligt dit helaas wat moeilijker, ze zijn terughoudend”, aldus PA en -docent Quinten van den Driesschen tegen het AD. “Zelf spreek ik de mensen liefst bij de eerste presentatie van hun klachten. (…) Een extra laag ertussen lijkt mij niet prettig”, zegt een huisarts in Nijmegen.

In Nederland is het beroep van physician assistant ook nog vrij nieuw. Rond de eeuwwisseling kwam het overwaaien uit de Verenigde Staten, waar toen al zo’n 60 duizend PA’s werkten. Zij verlichten daar al sinds 1960 het werk van artsen. In 2018 werkten in Nederland 130 PA’s in de eerste lijn, maar dat aantal groeit gestaag. Physician assistants kunnen zich sinds 2018 ook inschrijven in het BIG-register. Daarmee hebben ze een wettelijk beschermde beroepstitel en vallen ze onder het tuchtrecht.

Werkzaamheden physician assistant

De PA voert taken uit die vergelijkbaar zijn met die van de arts-assistent: opname, polikliniek, zaalarts, poliklinische operatiekamer. De taken worden in de praktijk bepaald in samenspraak met de arts die de PA ondersteunt en hangt af van het specialisme, het werkveld en de competenties van de PA. Het werkveld kan een huisartsenpraktijk zijn, maar ook een andere gezondheidsinstelling.

Specifieke taken zijn bijvoorbeeld diagnoses stellen, voorlichting geven, assisteren bij operaties en medicatie voorschrijven.

Hoe word je physician assistant?

Je hebt een afgeronde opleiding in de gezondheidszorg nodig op minimaal hbo-niveau (bijvoorbeeld in de verpleegkunde, fysiotherapie) én twee jaar werkervaring in de patiëntenzorg. Dan kun je starten met een hbo-masteropleiding van 2,5 jaar. Je kunt deze opleiding volgen aan de hogescholen van Utrecht, Amsterdam, Nijmegen, Groningen en Rotterdam.

De Nederlandse Associatie Physician Assistants (NAPA) is de beroepsvereniging van PA’s en biedt gedetailleerde informatie over dit beroep. Zij zet zich sinds 2004 in voor de kwaliteit en de verankering van het beroep binnen de zorg.

Lees ook:

Met een specialisatie kun je jouw waarde verhogen en je invloed binnen jouw organisatie vergroten. Tien tips om je te specialiseren in een vakgebied.

Jeanette van Orsouw begon als secretarieel ondersteuner en specialiseerde zich binnen no time in sales. “Als salescoördinator ben ik eigenlijk een soort ondernemer.”

Wil jij werken aan je professionele ontwikkeling? Bekijk de klassikale trainingen en de online workshops van Management Support!