checklist
Cafés of café’s: zo gebruik je de apostrof
Een handig overzicht van de belangrijkste situaties waarin je een apostrof gebruikt.
Meervoud
We gebruiken een apostrof bij meervoudsvormen, als deze zonder apostrof niet goed te lezen of uit te spreken zijn. Het is dus:
- pyjama’s
- piano’s
- reçu’s
- taxi’s
- oma’s
Maar:
- bureaus
- cafés
- etages
- opties
- abonnees
Let vooral goed op de woorden op -y: deze krijgen alleen een apostrof in het meervoud als er voor de ‘y’ een medeklinker staat (hobby’s). Staat er voor de ‘y’ een klinker, dan krijgt het meervoud geen apostrof:
- baby’s
- glossy’s
- royalty’s
Maar:
- displays
- jockeys
- trolleys
Vanwege de uitspraak krijgen afkortingen en ook woorden die uit één letter bestaan in het meervoud een apostrof:
- dvd’s
- soa’s
- c’s en k’s
Bezitsaanduidingen
We gebruiken een apostrof bij bezitsaanduidingen:
- Ina’s fiets
- Otto’s huis
Gebruik deze apostrof alleen als het woord anders verkeerd wordt uitgesproken. Het is dus wel:
- Eddy’s boek
- Henri’s auto
- Salome’s tuin
- opa’s bril
Maar:
- Annies schoenen
- Andrés voorstelling
- Suzannes broer
- Barneys café
Daarnaast gebruiken we een apostrof voor bezitsaanduidingen bij zelfstandige naamwoorden die eindigen op s, z, x of een andere sisklank:
- Frits’ boek
- Inez’ bureau
- Max’ kinderen
- Bush’ presidentschap
Afkortingen en woorden met cijfers of symbolen
Afleidingen* van afkortingen en van woorden die een cijfer of symbool bevatten, krijgen een apostrof:
- 40+’er
- A4’tje
- AOW’er
- sms’te
* We spreken van een afleiding als er achter het woord een uitgang staat (zoals -er, -tje of -te) die op zichzelf geen betekenis heeft.
Verkleinwoorden
Als een woord eindigt op een klinker die wordt voorafgegaan door een medeklinker, krijgt het verkleinwoord geen apostrof. In dat geval verdubbelt de klinker en staat de uitgang -tje er direct aan vast:
- opaatje
- autootje
- menuutje
- cafeetje
Als een woord eindigt op een medeklinker + y, krijgt het verkleinwoord wel een apostrof. Dit om een verkeerde uitspraak te voorkomen:
- baby’tje
- lolly’tje
- pony’tje
Maar:
- essaytje (omdat er een klinker voor de ‘y’ staat)
Ook verkleinwoorden van afkortingen of van woorden die een cijfer of symbool bevatten, krijgen een apostrof:
- sms’je
- tv’tje
- 5+’je
- mp3’tje
De tussen-n
Samenstellingen met een cijfer
Ge-e-maild of geëmaild?
Boek: Hoe spel je dat?
Training: Kei in taal